Handvesten van Vlaardingen in Streekmuseum Jan Anderson


In Streekmuseum Jan Anderson is zondag 2 november bijzondere aandacht besteed aan de eerste stadsbeschrijving die Vlaardingen rijk is: Handvesten, Octroyen, Privilegiën en Rechten … uit 1772.
Erelid van de Historische Vereniging Vlaardingen (HVV) Jan Anderson gaf ter gelegenheid daarvan een korte lezing over dit unieke werk.
Het boek uit 1772 is een uitgebreide bronnenpublicatie over de rechten en plichten van de stad Vlaardingen, oorspronkelijk bedoeld als leidraad voor leden van het stadsbestuur. In het Streekmuseum bevinden zich maar liefst vijf originele exemplaren, inclusief alle gravures.
De totstandkoming van de Handvesten kende een lange geschiedenis; het boek had in 1741 moeten verschijnen, maar er ontstonden vertragingen  doordat het stadsbestuur extra documenten wilde opnemen die van belang waren in een juridisch conflict met de ambachtsheer.
Dit proces, dat decennia duurde, werd uiteindelijk in het voordeel van de ambachtsheer beslecht. Ironisch genoeg verdwenen de heerlijke rechten kort daarna, in 1795, toen de Bataafse Republiek deze afschafte.

Het werk opent met het gedicht Eerkroon voor de stede Vlaerdinge en bevat onder meer afbeeldingen van het huis van Willem van Ruytenburgh (bekend van De Nachtwacht), van Luitenant-Admiraal Gerard van Callenburgh en een stadsplattegrond van Johannes Gaillard.

Voor de HVV is vooral het hoofdstuk Naspeuring en aanwijzing der Stede Vlaardingen van groot belang. Dit deel werd in 1807 als afzonderlijke uitgave gepubliceerd en geldt als het eerste officiële geschiedenisboek van de stad. Een facsimile van deze uitgave is in het museum te bekijken.

Liefhebbers van de Vlaardingse geschiedenis kunnen de Handvesten en de originele gravures met eigen ogen bewonderen in het Streekmuseum Jan Anderson, Ketelweg 50 in Vlaardingen. 

Het museum is geopend op zaterdag van 14.00 tot 16.00 uur en op elke eerste zondag van de maand. De toegang is gratis.
[fotografie Hans Bakker]